อนุสรณ์ฯ ชวนรู้ : 6 เมษายน วันจักรี
วันพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และวันที่ระลึกมหาจักรีบรมราชวงศ์ หรือ วันจักรี เป็นวันที่ระลึกแห่งการขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นปฐมบรมกษัตริย์แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ซึ่งตรงกับวันที่ 6 เมษายนของทุกปี
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงทำนุบำรุงบ้านเมืองให้เจริญรุ่งเรืองเหมือนเมื่อครั้งบ้านเมืองยังดี ทรงฟื้นฟูการพระศาสนา พระราชภารกิจที่สำคัญยิ่งของพระองค์คือ ทรงสร้างพระนคร ป้อม ปราสาทราชมณเฑียร วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พร้อมทั้งโปรดเกล้าฯ ให้มีการพระราชพิธีเฉลิมฉลองพระนคร พระราชทานนามพระนครที่สร้างใหม่นี้ว่า กรุงเทพ มหานคร บวรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุทธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบูรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์ (ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงเปลี่ยนจากบวรรัตนโกสินทร์ เป็น อมรรัตนโกสินทร์) และโปรดให้มีพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งที่ 2 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชมีพระมหากรุณาธิคุณต่อชาวไทยเป็นอเนกนานัปประการ
ในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2525 คณะรัฐมนตรีมีมติให้ถวายพระราชสมัญญา มหาราช มีพระนามว่า พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ต่อมาในวันที่ 27 เมษายน พ.ศ. 2525 มติคณะรัฐมนตรีให้เปลี่ยนชื่อการเรียกวันที่ 6 เมษายนของทุกปีว่า "วันจักรี" เป็นวันพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และวันที่ระลึกมหาจักรีบรมราชวงศ์ เพื่อระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีทุกพระองค์ที่มีต่อปวงชนชาวไทย
ภายในอาคารภูมินิทรรศน์ 1 ของอนุสรณ์สถานแห่งชาติ มีการจัดแสดงเรื่องราวเกี่ยวกับการก่อร่างสร้างเมืองแห่งกรุงรัตนโกสินทร์แบบ Interactive ที่ห้องโลกยุคไหน ไทยยุคนั้น4